…ประวัติความเป็นมา…
เหตุที่ได้ชื่อว่า “หนองตาคง” เพราะเมื่อสมัยก่อน ได้มีนักปราชญ์ชาวบ้านชื่อ “ตาคง” ซึ่งเป็นผู้ที่มีความถนัดในการทำเครื่องปั้นดินเผา เช่น หม้อ ไห ถ้วยชาม และภาชนะอื่นๆ ได้คัดเลือกดินที่เหมาะสมกับการทำเครื่องปั้นดินเผาที่บริเวณหนองน้ำแห่ง หนึ่ง ซึ่งปัจจุบันสันนิษฐานว่า น่าจะอยู่บริเวณบ้านปั้นหม้อ บ้านบึงชนัง หมู่ที่ 3 ตำบลเทพนิมิต อำเภอโป่งน้ำร้อน จังหวัดจันทบุรี (เดิมตำบลเทพนิมิตเป็นส่วนหนึ่งของตำบลหนองตาคง และได้แยกออกเป็นตำบลเทพนิมิต ตามประกาศกระทรวงมหาดไทย เมื่อประมาณ พ.ศ. 2524) ซึ่งหนองน้ำที่ปราชญ์ชาวบ้านชื่อ “ตาคง” ใช้ดินปั้นเครื่องปั้นดินเผา ชาวบ้านและผู้คนที่สัญจรไปมาจึงเรียกบริเวณดังกล่าวว่า “หนองตาคง” ตำบลหนองตาคง เป็นตำบลหนึ่งใน 5 ตำบล ที่อยู่ภายใต้การปกครองท้องที่ของอำเภอโป่งน้ำร้อน จังหวัดจันทบุรี จากประวัติการก่อตั้งพื้นที่ ไม่มีหลักฐานปรากฏแน่ชัดว่าก่อตั้งมาเมื่อใด ปัจจุบันแบ่งการปกครองออกเป็น 10 หมู่บ้าน และได้รับการยกฐานะจากสภาตำบลหนองตาคง เป็นองค์การบริหารส่วนตำบลหนองตาคง เมื่อวันที่ 19 มกราคม 2539 มีฐานะเป็นนิติบุคคล ตามประกาศในราชกิจจานุเบกษา ฉบับประกาศทั่วไป เล่มที่ 113 ตอนที่ 9ง ลงวันที่ 30 มกราคม 2539 และมีผลใช้ในวันที่ 30 มีนาคม 2539 และได้จัดตั้งเป็นเทศบาลตำบลหนองตาคง เมื่อวันที่ 25 กรกฎาคม 2551 ตามประกาศกระทรวงมหาดไทย ลงวันที่ 15 กรกฎาคม 2551
ปัจจุบันเทศบาลตำบลหนองตาคง ตั้งอยู่ที่ 199 ม.2 ต.หนองตาคง อ.โป่งน้ำร้อน จ.จันทบุรี โดยห่างจากตัวจังหวัดจันทบุรีไปทางทิศตะวันออกเฉียงเหนือ ประมาณ 12 ก.ม. และห่างจากกรุงเทพมหานครตามทางรถไฟสายตะวันออกเฉียงเหนือ 188 ก.ม. และทางรถยนต์ 121 ก.ม.
…ที่ตั้ง…
เทศบาลตำบลหนองตาคง ตั้งอยู่ทางทิศตะวันออกของจังหวัดจันทบุรี ห่างจากตัวจังหวัดจันทบุรี ประมาณ 70 กิโลเมตร และห่างจากที่ว่าการอำเภอโป่งน้ำร้อน ประมาณ 29 กิโลเมตร อยู่ห่างจากทางหลวงหมายเลข 317 (จันทบุรี – สระแก้ว) ประมาณ 15 กิโลเมตร มีถนนสายทับไทร – ตามูน และถนนสายพังงอน – จางวาง ผ่านตำบลและเชื่อมติดต่อกับทางหลวงหมายเลข 317 ประมาณ 16 กิโลเมตร โดยมีอาณาเขตติดต่อ ดังนี้
ทิศเหนือ ติดต่อกับตำบลสะตอน อำเภอสอยดาว จังหวัดจันทบุรี
ทิศตะวันออก ติดต่อตำบลสะตอน อำเภอสอยดาว และตำบลเทพนิมิต อำเภอโป่งน้ำร้อน
ทิศใต้ ติดต่อตำบลโป่งน้ำร้อน อำเภอโป่งน้ำร้อน จังหวัดจันทบุรี
ทิศตะวันตก ติดต่อตำบลทับไทร อำเภอโป่งน้ำร้อน จังหวัดจันทบุรี
…เนื้อที่…
เทศบาลตำบลหนองตาคง มีเนื้อที่ 80,150 ไร่ หรือ 128.24 ตารางกิโลเมตร แบ่งเป็นหมู่บ้านดังนี้
| หมู่ที่ | ชื่อหมู่บ้าน | เนื้อที่(ไร่) | อันดับ |
| 1 | บ้านโพธิ์ | 6,611 | 8 |
| 2 | บ้านจางวาง | 5,809 | 9 |
| 3 | บ้านนาสนาดก์ | 7,666 | 7 |
| 4 | บ้านคลองบอน | 7,831 | 5 |
| 5 | บ้านซับตาเมา | 12,359 | 1 |
| 6 | บ้านแปลง | 8,376 | 3 |
| 7 | บ้านคลองคต | 11,082 | 2 |
| 8 | บ้านคลองเร่ว | 4,742 | 10 |
| 9 | บ้านแสมด | 7,811 | 6 |
| 10 | บ้านซับมงคล | 7,863 | 4 |
…จำนวนประชากร…
| หมู่ที่ | ชื่อหมู่บ้าน | ชาย | หญิง | รวม |
| 1 | บ้านโพธิ์ | 479 | 461 | 940 |
| 2 | บ้านจางวาง | 454 | 437 | 891 |
| 3 | บ้านนาสนาดก์ | 684 | 636 | 1,320 |
| 4 | บ้านคลองบอน | 618 | 573 | 1,191 |
| 5 | บ้านซับตาเมา | 541 | 481 | 1,022 |
| 6 | บ้านแปลง | 807 | 767 | 1,574 |
| 7 | บ้านคลองคต | 612 | 606 | 1,218 |
| 8 | บ้านคลองเร่ว | 232 | 226 | 458 |
| 9 | บ้านแสมด | 205 | 226 | 431 |
| 10 | บ้านซับมงคล | 449 | 385 | 834 |
| รวม | 5,089 | 4,784 | 9,873 |
…จำนวนครัวเรือน… ข้อมูลเดือนกันยายน 2565
| 1 | บ้านโพธิ์ | 360 |
| 2 | บ้านจางวาง | 434 |
| 3 | บ้านนาสนาดก์ | 684 |
| 4 | บ้านคลองบอน | 463 |
| 5 | บ้านซับตาเมา | 491 |
| 6 | บ้านแปลง | 533 |
| 7 | บ้านคลองคต | 451 |
| 8 | บ้านคลองเร่ว | 160 |
| 9 | บ้านแสมด | 183 |
| 10 | บ้านซับมงคล | 323 |
| รวมครัวเรือนทั้งสิ้น | 4,084 |
…รายชื่อผู้นำหมู่บ้าน…
| หมู่ที่ | ชื่อหมู่บ้าน | ชื่อ -นามสกุล | ตำแหน่ง |
| 1 | บ้านโพธิ์ | นายเชาวฤทธิ์ เครื่องเทศ | ผู้ใหญ่บ้าน หมู่ที่ 1 |
| 2 | บ้านจางวาง | นายชัยณรงค์ ว่องไว | ผู้ใหญ่บ้าน หมู่ที่ 2 |
| 3 | บ้านนาสนาดก์ | นายพิมล ร่มโพรีย์ | ผู้ใหญ่บ้าน หมู่ที่ 3 |
| 4 | บ้านคลองบอน | นายปุณณรัตน์ กลิ่นชั้น | ผู้ใหญ่บ้าน หมู่ที่ 4 |
| 5 | บ้านซับตาเมา | นายสังเวียน คำสอน | ผู้ใหญ่บ้าน หมู่ที่ 5 |
| 6 | บ้านแปลง | นายสำรวย เห็ดตุม | ผู้ใหญ่บ้าน หมู่ที่ 6 |
| 7 | บ้านคลองคต | นายสุชาติ นนทรัตน์ | ผู้ใหญ่บ้าน หมู่ที่ 7 |
| 8 | บ้านคลองเร่ว | นายสมภพ โรจนนาวิน | กำนันตำบลหนองตาคง |
| 9 | บ้านแสมด | นางสุนีย์ พรหมฉิน | ผู้ใหญ่บ้าน หมู่ที่ 9 |
| 10 | บ้านซับมงคล | นายสุนิย์ กองทอง | ผู้ใหญ่บ้าน หมู่ที่ 10 |
…สภาพเศรษฐกิจและสังคม…
1. ด้านโครงสร้างพื้นฐาน
1.1 ประปา
เทศบาลตำบลหนองตาคงมีการจัดการประปาทุกหมู่บ้าน
1.2 ถนนในเขตชุมชนตำบลหนองตาคง มีทั้งหมด 27 สาย
1. ถนนลูกรัง มีทั้งหมด 11 สาย
2. ถนนคอนกรีตเสริมเหล็ก (คสล.)มีทั้งหมด 10 สาย
3. ถนนลาดยาง มีทั้งหมด 4 สาย
4. ถนนหินคลุก มีทั้งหมด 2 สาย
1.3 ไฟฟ้า
มีไฟฟ้าครบทุกหมู่บ้าน ตั้งแต่หมู่ที่ 1 – 10 แต่ยังไม่ครบทุกหลังคาเรือน
1.4 การสื่อสาร
ในเขตเทศบาลตำบลหนองตาคง มีตู้โทรศัพท์สาธารณะ จำนวน 13 ตู้
2. ด้านเศรษฐกิจ
2.1 มีจำนวนตลาดนัด จำนวน 3 แห่ง
1. ตลาดนัดนาสนาดก์ หมู่ที่ 3
2. ตลาดนัดโค้งพัฒนา หมู่ที่ 6
3. ตลาดนัดปั๊มน้ำมัน หมู่ที่ 2
2.2 มีจำนวนบ้านเช่า จำนวน 4 แห่ง
1. บ้านเช่า หมู่ที่ 1 บ้านโพธิ์
2. บ้านเช่า หมู่ที่ 2 บ้านจางวาง
3. บ้านเช่า หมู่ที่ 3 บ้านนาสนาดก์
4. บ้านเช่า หมู่ที่ 6 บ้านแปลง
3. ด้านสังคม
3.1 มีจำนวนศูนย์พัฒนาเด็กเล็ก จำนวน 4 แห่ง คือ
1. ศูนย์พัฒนาเด็กเล็กบ้านคลองบอน หมู่ที่ 4
2. ศูนย์พัฒนาเด็กเล็กบ้านซับตาเมา หมู่ที่ 5
3. ศูนย์พัฒนาเด็กเล็กบ้านแปลง หมู่ที่ 6
4. ศูนย์พัฒนาเด็กเล็กบ้านคลองคต หมู่ที่ 7
3.2 มีจำนวนโรงเรียนระดับประถมศึกษา จำนวน 7 แห่ง คือ
1. โรงเรียนบ้านโพธิ์ หมู่ที่ 1
2. โรงเรียนบ้านจางวาง หมู่ที่ 2
3. โรงเรียนบ้านนาสนาดก์ หมู่ที่ 3
4. โรงเรียนบ้านคลองบอน หมู่ที่ 4
5. โรงเรียนบ้านราษฎร์พัฒนาสามัคคี หมู่ที่ 5
6. โรงเรียนบ้านแปลง หมู่ที่ 6
7. โรงเรียนบ้านคลองคต หมู่ที่
3.3 มีจำนวนโรงเรียนระดับมัธยมศึกษา จำนวน 1 แห่ง คือ
1. โรงเรียนหนองตาคงพิทยาคาร ตั้งอยู่หมู่ที่ 1
3.4 ไม่มีสถาบันการศึกษาระดับอนุปริญญาหรือระดับปริญญาหรือเทียบเท่า
3.5 มีจำนวนศาสนสถาน (วัด , โบสถ์ หรือมัสยิด) จำนวน 14 แห่ง
1. วัดโพธาราม หมู่ที่ 1
2. วัดจางวาง หมู่ที่ 2
3. สำนักสงฆ์โสมคีรี หมู่ที่ 2
4. วัดนาสนาดก์ หมู่ที่ 3
5. วัดคลองบอน หมู่ที่ 4
6. วัดเขาแก้ว (ถ้ำแก้วสวรรค์) หมู่ที่ 4
7. วัดซับตาเมา หมู่ที่ 5
8. วัดบ้านแปลง หมู่ที่ 6
9. วัดโค้งพัฒนา หมู่ที่ 6
10. วัดคลองคต หมู่ที่ 7
11. สำนักสงฆ์คีรีวนาราม หมู่ที่ 7
12. สำนักสงฆ์สุขพิมาย หมู่ที่ 7
13. วัดคลองเร่ว หมู่ที่ 8
14. สำนักสงฆ์พิมพ์ศรศรัทธาวนาราม หมู่ที่ 9
3.6 มีจำนวนสถานีอนามัย จำนวน 3 แห่ง คือ
1. สถานีอนามัยบ้านคลองบอน หมู่ที่ 4
2. สถานีอนามัยตำบลหนองตาคง หมู่ที่ 6
3. สถานีอนามัยซับมงคล หมู่ที่ 10
3.7 มีจำนวนสถานีตำรวจและจุดตรวจต่างๆ จำนวน 6 แห่ง คือ
1. สถานีตำรวจภูธรบ้านแปลง หมู่ที่ 6
2. จุดตรวจบ้านจางวาง หมู่ที่ 2
3. จุดตรวจบ้านนาสนาดก์ หมู่ที่ 3
4. จุดตรวจบ้านคลองบอน หมู่ที่ 4
5. จุดตรวจบ้านซับตาเมา หมู่ที่5
6. จุดตรวจบ้านคลองเร่ว หมู่ที่ 8.
4. เศรษฐกิจพอเพียงท้องถิ่น (ด้านการเกษตรและแหล่งน้ำ)
แหล่งน้ำธรรมชาติ
– แม่น้ำ 1 สาย
– คลอง 13 สาย
แหล่งน้ำที่สร้างขึ้น
– ฝาย 19 แห่ง
– บ่อสูบ 2 แห่ง
– บ่อโยก 29 แห่ง
– ประปาหมู่บ้าน 11 แห่ง
– ถังเก็บน้ำฝน 10 แห่ง
– สระน้ำ 4 แห่ง
– ท่อลอดเหลี่ยม คสล. 3 แห่ง
– อ่างเก็บน้ำคลองบอน 1 แห่ง
5. ศาสนา ประเพณี วัฒนธรรม
5.1 การนับถือศาสนา
ประชากรส่วนใหญ่นับถือศาสนาพุทธ
5.2 ประเพณีและงานประจำปี
การจัดงานบุญ/งานประเพณีต่าง ๆ จะจัดกันตามความเชื่อที่ยึดถือปฏิบัติกันมาทุกปีและตามจารีตประเพณี เช่น ประเพณีลอยกระทง , วันสงกรานต์ ,วันเข้าพรรษา ,วันออกพรรษา
5.3 ภูมิปัญญาท้องถิ่น ภาษาถิ่น
ภาษาที่ใช้เป็นภาษากลาง และมีภาษาท้องถิ่นที่มีสำเนียงการพูดใกล้เคียงกับภาษากัมพูชา โดยสามารถพูดจาสื่อสารกับชาวกัมพูชาได้เป็นอย่างดี ภูมิปัญญาท้องถิ่น เช่น วงดนตรีพื้นบ้านวงอาไย เป็นการร้องโดยใช้ภาษากัมพูชาและรำในลักษณะวัฒนธรรมของชาวกัมพูชา เครื่องดนตรีที่ใช้ ปี่สะไล ซอตรัวเอก กลองกันตรึม ขลุ่ย พิน เครื่องกำกับจังหวะใช้กรับและฉิ่ง
6. ทรัพยากรธรรมชาติ
ทรัพยากรธรรมชาติในพื้นที่
6.1 น้ำ
แหล่งน้ำธรรมชาติ คือ มีคลองน้ำที่สำคัญหลายสาย ใช้เป็นแหล่งน้ำในการเกษตร เช่น คลองพระพุทธ คลองทรายขาว คลองตาดำ คลองกันทึม
6.2 ป่าไม้
มีพื้นที่ป่าชุมชน บริเวณ หมู่ที่ 3 หมู่ที่ 6 และหมู่ที่ 7
6.3 ภูเขา
ส่วนใหญ่เป็นเนินเขาเตี้ยๆ
6.4 คุณภาพของทรัพยากรธรรมชาติ
ตำบลหนองตาคงค่อนข้างสมบูรณ์